Marseille, de historische havenstad van Frankrijk – alle bezienswaardigheden, info & tips wat te doen

Waar ligt Marseille precies?

Voor we verder gaan, is het goed om te weten dat Marseille in het zuiden van Frankrijk ligt, in de regio Provence om precies te zijn. Het heeft een directe ligging aan zee en bevindt zich op een uur of twee rijden van Nice, St. Tropez en Cannes; de bekendste steden aan de Côte d’Azur. Marseille zelf wordt doorgaans niet tot deze glamoureuze kuststreek gerekend, al worden de stad en streek vaak in één adem genoemd. Vanuit Nederland bedraagt de afstand naar Marseille zo’n 1.200 kilometer.

Standbeeld van de Heilige Maria en kindje Jezus, bovenop de Notre-Dame de La Garde.

Waar staat Marseille om bekend?

Marseille is niet zomaar een historische stad; maar – volgens velen – de oudste stad van Frankrijk. Rond 600 voor Christus werd de stad gesticht door Griekse kolonisten, die een handelspost nodig hadden voor de handel met de Kelten in Noordwest-Europa. Ook vandaag de dag speelt handel nog een enorme rol: de haven van Marseille-Fos geldt als de belangrijkste haven van heel Frankrijk.

De historische haven, vaak aangeduid met ‘Le Vieux-Port’, wordt beschouwd als het kloppende hart van Marseille. De sfeer is er levendig: er staat een groot reuzenrad, er lopen straatartiesten rond die hun kunsten vertonen en het barst er van de restaurants, cafés en terrassen. Culinair mag de stad ook zeker genoemd worden en wie van vis houdt, moet zeker een bord bouillabaisse proberen; een van Marseilles specialiteiten.

Plein met restaurants in Le Vieux Port.

Straatje in Le Panier.

De oudste wijk van Marseille, Le Panier, ligt ten noorden van de haven en heeft een artistiek karakter. Ooit was de wijk met smalle kronkelende straatjes en kleurrijke gevels een toevluchtsoord voor zeelieden en immigranten, tegenwoordig is het een hippe, multiculturele buurt met tal van cafés, boutiques en kunstgalerijen.

En laten we niet vergeten dat Marseille een wonderschone ligging aan de Middellandse Zee heeft, wat de stad ook aantrekkelijk maakt voor strandliefhebbers. Wie liever langs diepblauw wandelt dan erin zwemt, kan gaan hiken bij het unieke Parc National des Calanques. En… als het weer tegenzit, kan er altijd nog geshopt worden: aan winkelcentra en -straten is in Marseille geen gebrek! ;)

Reputatie van Marseille

Ondanks dat Marseille een van de grootste steden van Frankrijk is, behoort het niet tot de meest bezochte. De reputatie van Marseille was in het verleden niet al te best, in de havenstad zou veel (drugs)criminaliteit en armoede heersen. Na de benoeming tot Culturele Hoofdstad van Europa in 2013 zette Marseille echter alles op alles om haar reputatie op te krikken en haar culturele en toeristische aantrekkingskracht te vergroten.

The Vieux Port Pavilion in de vernieuwde haven.

Bepaalde delen van de stad kregen een flinke opknapbeurt, er werden moderne musea gebouwd en het aanbod luxe hotels werd uitgebreid. Ook kwam er meer groen in de stad, het openbaar vervoer werd verbeterd en de oude haven werd deels autovrij gemaakt. De benoeming en getroffen maatregelen gaven Marseille een flinke boost en hebben het imago als toeristische bestemming verbeterd.

Waakzaamheid blijft echter geboden, al zijn toeristische gebieden als Le Vieux-Port, La Panier, de stranden en musea over het algemeen veilig, zeker overdag. Net als voor andere grote steden geldt dat het verstandig is om na zonsondergang afgelegen straten en buurten te mijden en goed op je spullen te letten.

Marseille ervaringen van bezoekers

Op onze Facebookpagina Verslaafd aan Frankrijk vroegen we onze volgers wat ze vinden van Marseille, hoe ze de stad zouden omschrijven, de moeite waard vinden en tips hebben. Hieronder een greep uit de reacties.

Fontein in de wijk Cours Julien.

“Afgelopen zomer 10 dagen in Marseille geweest. En man, man, wat is dat een mooie stad en wat is de omgeving wonderbaarlijk mooi. Het centrum is gewoon héél erg de moeite waard, de oude haven, Le Panier, Notre Dame de la Garde, Palais Longchamps, Les Docks, de wijk Cours Julien en natuurlijk de geweldig mooie Calanques links en rechts van Marseille.

Qua restaurantjes zit je goed aan de oude haven, maar ook pal erachter heb je echt heerlijke plekjes te eten en te drinken. De stad heeft echt mijn hart gestolen en ik zal er zeker nog eens naartoe.”

– Ronald Bant

“Jaaaa, Marseille … aan de oude haven! Echt top en om te eten (lunch of diner) raad ik echt Caravelle aan. Enig balkonnetje met uitzicht op de haven. Lekkere vis.”

– Winnie van Wier

“Nice en Marseille gedaan, super mooi! Echt een aanrader ga zeker nog eens voor Fréjus.”

– Daniëlla Lagniau

“Le Petit Nice in Marseille. Erg goed restaurant met de beste bouillabaisse.”

– Henny Kroon

Dagelijkse vismarkt in Le Vieux Port.

Wat is er te doen in Marseille (& omgeving)?

Marseille biedt een breed scala aan activiteiten, van het verkennen van historische wijken en musea tot het ontspannen op de stranden. In de omgeving vind je prachtige natuur, bijvoorbeeld in het Calanques National Park en charmante dorpjes als Ansouis, Les Baux de Provence en Gordes. Of je nu houdt van cultuur, gastronomie of avontuur, Marseille heeft voor ieder wat wils.

Le Vieux-Port

De geschiedenis van Marseille begon zo’n 2.600 jaar geleden, toen Griekse kolonisten er een beschutte inham ontdekten en er een handelspost opzette. De natuurlijke bescherming en strategische ligging van de haven aan de Middellandse Zee zorgde ervoor dat Marseille – toen nog onder de naam ‘Massalia’ – kon uitgroeien tot een florerende nederzetting.

Le Vieux-Port.

De handel legde Marseille dus geen windeieren en tussen de 15e en 17e eeuw werd de haven uitgebreid met kades, een bouwplaats en de forten Saint-Jean en Saint-Nicolas. In de zeventiende eeuw groeide Le Vieux-Port zelfs uit tot een van de belangrijkste handelshaven van Europa. Met deze groei ging een flinke toestroom van immigranten gepaard, wat bijdroeg aan het multiculturele karakter van de stad.

De commerciële havenactiviteiten werden in de negentiende eeuw verplaatst naar havengebieden buiten het centrum en vandaag de dag liggen er vooral plezierjachten, excursie- en vissersboten in de haven. Nadat Marseille werd uitgeroepen tot Culturele Hoofdstad van Europa, kreeg Le Vieux-Port een flinke opknapbeurt. Mede hierdoor werd het naast een levendige ontmoetingsplaats voor locals, ook een toeristische trekpleister.

Le Vieux Port in Marseille.

Voor wie op ontdekkingstocht wilt gaan, is Le Vieux-Port een ideale uitvalsbasis. Naast dat de oude haven een centrale ligging heeft, wordt het omringd door historische bezienswaardigheden en ook geldt het als vertrekpunt voor excursies naar de Calanques en de eilanden van de Frioul-archipel voor de kust van Marseille.

Daarnaast is er iedere ochtend een vismarkt met verse vis, schaal- en schelpdieren en sinds 2022 heeft de haven een eigen markthal: Les Grandes Halles du Vieux-Port.

Les Grandes Halles du Vieux-Port

In de markthal Les Grandes Halles du Vieux-Port – die een oppervlakte van 2.000 m2 heeft! – zijn verschillende (buurt)winkels, een enorm foodcourt, een bar met een terras en een boerenmarkt te vinden. Ook elders in de haven kan uitstekend gegeten worden.

Bouillabaisse.

Aan de kade bevinden zich tal van bruisende cafés en restaurants, waar specialiteiten als bouillabaisse (een soort vissoep) op de menukaart staan. Ook is dé plek om te genieten van verse vis en kennis te maken met de vele mediterrane invloeden van de lokale keuken.

La Canebière

La Canebière is de belangrijkste winkelstraat van Marseille en loopt van de Vieux-Port naar de Église des Réformés, een neogotische kerk aan het eind van de boulevard. De straat, die ongeveer een kilometer lang is, dankt zijn naam aan het Provençaalse woord ‘canebe’, wat hennep betekent. In de 17e en 18e eeuw was Marseille een belangrijk centrum voor de handel in cannabis, wat de nodige welvaart met zich mee bracht.

Kleurrijke gebouwen aan La Canebière.

In vroegere tijden stond deze straat (gebouwd in 1666) vol met herenhuizen en luxe winkels, vandaag de dag is er een mix van winkels, cafés, restaurants en culturele instellingen te vinden. Deze afwisseling van oud en nieuw geeft La Canebière, net als veel andere plekken in Marseille, een zekere charme.

Petit Train

Wie van een mooi uitzicht wil genieten over de haven en de rest van de stad, kan een ritje maken de ‘Petit Train’, ofwel het toeristentreintje. Vooral voor gezinnen met kinderen en mensen die minder goed ter been zijn, is het een handige manier om het hoogteverschil te overbruggen.

Het wit-met-blauwe toeristentreintje.

De Petit Train rijdt twee verschillende routes: route 1 voert naar de Notre Dame de la Garde, route 2 naar het oude centrum (Le Panier). Het opstappunt bevindt zich bij 174 Quai du Port.

Andere havens in Marseille

Naast Le Vieux-Port kent Marseille ook andere havens. Zo is Port de la Joliette (Grand Port Maritime de Marseille) de belangrijkste commerciële haven van de stad en behoort zelfs tot de grootste havens van Europa. Een meer traditionele haven is Port de l’Estaque, waar vooral lokale vissers en recreanten komen. Een meer serieuze functie heeft Port de Saumaty.

Boot in de haven van If, het kleinste eiland van de Frioul-archipel.

In deze gespecialiseerde vissershaven werken visserijbedrijven en groothandel en worden dagelijks vismarkten gehouden. Verder is ook Port de Frioul een vermelding waard. Deze haven fungeert als aanmeerplek voor bezoekers van de eilanden en pleziervaartuigen. Het biedt ook toegang tot het historische fort Château d’If; een iconische locatie, bekend van de roman De Graaf van Monte-Cristo.

Kunstenaarswijk Le Panier

La Panier, het oude centrum van Marseille, ligt op een heuvel ten noorden van de haven en bestaat uit een labyrint van smalle, pastelkleurige straatjes en pittoreske pleintjes. Het geldt als een van dé plekken om gewoonweg rond te snuffelen en de authentieke sfeer van de stad te proeven. Er bevinden zich tal van lokale winkels, kleine kerkjes en sfeervolle cafés en ook aan ateliers, kunstgalerijen en kleurrijke muren vol streetart is geen gebrek (tip: op GetYourGuide zijn street-art tours te vinden).

La Vieille Charité.

Place des Pistoles.

Het hoogtepunt van het oude centrum is de Vieille Charité, een prachtig gebouw aan de Rue de la Charité. Het werd gebouwd aan het eind van de zeventiende eeuw voor de opvang van wezen en daklozen en fungeert tegenwoordig als cultureel centrum. Onder meer Musée d’Archéologie Méditerranéenne en Musée d’Arts Africains, Océaniens et Amérindiens zijn hier ondergebracht.

Voor wie de charme van Le Panier kan waarderen, is een bezoek aan het creatieve Cours Julien een aanrader. In deze ‘hipsterbuurt’ in het oosten van Marseille barst het eveneens van de straatkunst, trendy cafés, kleine boutiques en vintage winkeltjes. Hoewel niet alle delen van Marseille als even veilig bekend staan, is Cours Julien een gezellige en kindvriendelijke wijk met veel speelgelegenheden.

Muurschildering in Le Panier.

Notre-Dame de La Garde

Notre-Dame de la Garde is de naam van de 19e-eeuwse basiliek die hoog boven de stad uittorent. De basiliek wordt beschouwd als het symbool van Marseille en wordt door locals ook wel ‘de Beschermster van de Stad’ genoemd. Boven op de 60 meter hoge toren van de basiliek prijkt een verguld beeld van de Heilige Maria met kindje Jezus.

Notre-Dame de La Garde.

De basiliek – ontworpen door architect Henri-Jacques Espérandieu – bevindt zich bovenop de fundamenten van een 13e-eeuwse kapel en is gebouwd in een karakteristieke neo-Byzantijnse stijl en bestaat grotendeels uit witte en groene kalksteen.

Het interieur is rijkelijk versierd met marmer, mozaïeken en religieuze kunstwerken. Bijzonder zijn de vele ex voto’s – kleine dankbetuigingen van gelovigen – in de vorm van miniatuurschepen, schilderijen en afbeeldingen, die getuigen van de diepgewortelde band van Marseille met de zee.

Pracht en praal in de Notre-Dame de La Garde.

Vanaf de Notre-Dame-de-la-Garde, dat op La Garde (het hoogste punt van Marseille) ligt, kun je genieten van een panoramisch uitzicht over de haven, zee en de rest van de stad. De kathedraal behoort tot de trekpleisters van Marseille en wordt ook door pelgrims bezocht. met name op 15 augustus is het er druk; dan wordt het jaarlijkse Maria Tenhemelopneming gevierd.

Boulevard en Palais Longchamp

De Boulevard Longchamp behoort tot de meest iconische plekken van Marseille en verbindt Place de la Joliette met het Palais Longchamp dat het Musée des Beaux-Arts en het Muséum d’Histoire huisvest. Het paleis werd in de 19e eeuw gebouwd als monument voor de voltooiing van het Canal de Marseille, dat was aangelegd om inwoners van Marseille van drinkwater te voorzien.

Fontein voor Palais Longchamp.

Uitzicht op Boulevard Longchamp.

Voor Palais Longchamp staat een indrukwekkende fontein met waterval, ernaast bevindt zich het Jardin du Plateau. Achter het paleis ligt Parc Longchamp, dat vooral door locals graag bezocht wordt en tot 1987 de locatie was van de dierentuin van Marseille. De boulevard, vanaf waar het paleis goed te zien is, wordt omgeven door groene lanen en elegante gebouwen.

Cathédrale de la Major

Een van Marseilles belangrijkste bezienswaardigheden is vlak naast de oude haven te vinden: Cathédrale de la Major. Deze gestreepte kathedraal met een lengte van 146 meter is opgetrokken in een neobyzantijnse stijl en gebouwd met stenen afkomstig uit het nabijgelegen Cassis en met groen, marmer uit Florence en mozaïek uit Venetië.

Cathedrale Sainte-Marie-Majeure de Marseille.

‘La Major’ wordt beschouwd als de oudste kerk van Frankrijk en een van de grootste kathedralen ter wereld. De St. Pieter in Rome is maar iets groter! De kathedraal werd in de 12e eeuw gebouwd en kreeg haar huidige vorm in de 19e eeuw. In de kathedraal kunnen bezoekers sierlijke gewelven, standbeelden en kunstwerken bewonderen.

MuCEM

In Marseille zijn meer dan twintig musea te vinden, waarvan Musée des Civilisations de l’Europe et de la Méditerranée (MuCEM) een van de belangrijkste is. Het museum over de geschiedenis en cultuur van Europese en mediterrane beschavingen werd in 2013 geopend en groeide al snel uit tot een van de hotspots van Marseille. Niet alleen vanwege de interessante tentoonstellingen, maar ook vanwege het moderne ontwerp van het museum.

MuCEM, Fort. St. Jean en Le Vieux Port.

Vanaf het museum loopt een voetgangersbrug naar het gratis te bezoeken Fort St. Jean, vanaf waar je een schitterend uitzicht hebt op de haven en de zee. Andere interessante musea in Marseille zijn het Musée d’Histoire de Marseille en Musée des Beaux-Arts in het Palais Longchamp.

Stranden in Marseille

Marseille heeft meerdere stranden waar je kunt genieten van zon, zee en ontspanning. Een van de populairste stranden is Plage des Catalans. Dit kleine zandstrand ligt op 1,3 kilometer van het centrum en wordt vooral door jongeren en gezinnen bezocht. Van een groter formaat is het Plage du Prado. Dit kiezelstrand heeft een lengte van 3,5 kilometer en er zijn leuke speeltuintjes voor kinderen.

Informatiebord bij Plage des Catalans.

Plage du Prado.

Achter Plage du Prado ligt nog een ander mooi strand, La Plage de la Pointe Rouge. Dit beschutte strand ligt aan de rand van de stad en beschikt over diverse voorzieningen, waaronder een EHBO-post, toiletten en kluisjes. Ook zijn er gezellige strandbars en restaurants te vinden.

Calangues National Park

Het Calanques National Park is een absolute must-visit voor natuurliefhebbers. Dit park, gelegen tussen Marseille en het charmante kuststadje Cassis, is een paradijs voor wandelaars, kajakkers en snorkelaars. In het park bevinden zich – zoals de naam al doet vermoeden – verscheidene calanques; een soort van inhammen in de ergen die worden omringd door turquoise water.

Een van de vele calanques in Calanques National Park.

Een van de grootste en bekendste calanques in het nationale park is Calanque de Sormiou. Bij deze calanque bevindt zich een schitterend zandstrand, waar je het azuurblauwe water en de hoge kliffen goed op je in kunt laten werken. Kijk voor leuke excursies op GetYourGuide en boek een rondvaart, wandel- of fietstocht of verken het per per kajak.

Savon de Marseille

De kans is groot dat je weleens hebt gehoord van Savon de Marseille; ofwel Marseillezeep. Deze zeep wordt al honderden jaren gemaakt in de omgeving van Marseille, volgens strikte regels die Lodewijk XIV in 1688 in de wet (l’Union des Professionnels du Savon de Marseille) had vastgelegd. Een van de regels was dat de zeep alleen met olijfolie gemaakt mocht worden, al werden er later uitzonderingen gemaakt voor andere natuurlijke oliën.

Savon de Marseille in alle kleuren van de regenboog.

Tegenwoordig maakt nog maar een klein aantal bedrijven Savon de Marseille op basis van plantaardige oliën, waaronder Marius Fabre. Alleen ‘echte’ Marseillezeep krijgt een label waar ‘Savon de Marseille’ en ‘Made in Marseille’ op staat. In Marseille kan de bekende zeep gekocht worden bij vestigingen van La Savonnerie Marseillaise. Let wel dat ze hier ook andere soorten zeep verkopen.

Beste reistijd

Het voorjaar (april t/m juni) en het najaar (september en oktober) geldt als de beste tijd om Marseille te bezoeken. Het weer is dan aangenaam en de stad is minder druk dan in de zomer. Voor strandliefhebbers zijn de zomermaanden uiteraard ideaal, maar houd rekening met hogere temperaturen en grotere drukte.

Reizen naar Marseille: hoe kom je er?

Marseille is goed te bereiken vanuit Nederland en België. De snelste manier om in Marseille te geraken, is met het vliegtuig. Vanuit Amsterdam en Brussel (budgettip!) vertrekken rechtstreekse vluchten naar Aéroport Marseille Provence, dat op ongeveer 25 minuten rijden van het stadscentrum ligt. Vanaf het vliegveld kun je eenvoudig de stad bereiken met de trein, bus of taxi. Vliegtickets kunnen geboekt worden op CheapTickets.nl.

Daarnaast is Marseille ook met de trein te bereiken. Vanaf Amsterdam bedraagt de reistijd – met overstap in Brussel-Zuid/Midi of Parijs – met de TGV zo’n 8 uur. Op zaterdagen in juli en augustus gaat er een rechtstreekse trein van Eurostar naar Marseille. Tickets zijn te boeken via de website van NS International vanaf €84 enkele reis.

De auto naar Marseille pakken is natuurlijk ook een optie. De afstand bedraagt zo’n 1.200 kilometer. Houd er rekening mee dat rondom Marseille milieu restricties gelden en dat een milieusticker (sinds 2022) verplicht is.

Opmerkingen? Aanvullingen?

Al onze teksten worden geschreven door échte vakantie-experts, die uitgebreid research doen en hun eigen ervaringen gebruiken. We doen ons best om de informatie op 27vakantiedagen.nl zo volledig, accuraat en actueel mogelijk te houden. Toch kan er een foutje ingeslopen zijn, of kan bepaalde informatie ingehaald zijn door de actualiteit. Mocht je fouten zien, tips en/of aanvullingen hebben: neem contact met ons op via ons contactformulier of mail naar info@27vakantiedagen.nl!