Panoramaroute (Zuid-Afrika): alle bezienswaardigheden, tips & ervaringen

Wat is de Panoramaroute in Zuid-Afrika?

De provincie Mpumalanga ligt in het noordoosten van Zuid-Afrika en betekent ‘plek waar de zon opkomt’. Het gebied vormt de toegangspoort tot het beroemde Krugerpark maar kent nog vele andere natuurlijke hoogtepunten. De beroemde Panoramaroute verbindt de mooiste van deze bezienswaardigheden over een afstand van zo’n 180 kilometer. Een absolute must tijdens elke rondreis Zuid-Afrika!

Mpumalanga is de provincie waar de Drakensbergen beginnen. Het is dit gebergte waarin de hoogtepunten van de Panoramaroute samen komen. Dit gebied ontvangt de meeste regenval van Zuid-Afrika. De natuur is er dankbaar voor: het is hier uitzonderlijk groen en er zijn meerdere spectaculaire watervallen.

• De beste manier om de Panoramaroute te bewonderen is per (huur)auto: alle bezienswaardigheden zijn goed aan te rijden.
• Het hoogtepunt zal zonder twijfel de Blyde River Canyon zijn. Eenmaal aangekomen op het spectaculaire uitzichtpunt over deze immense groene kloof rest je niets anders dan ademloos te genieten van een van de mooiste uitzichten op aarde.

De Panoramaroute rijden: een begin vol watervallen

De route zelf is zo’n 180 km lang en is in 1 dag te doen, maar je zou jezelf wel enorm tekortdoen als je er geen twee dagen voor uittrekt. Officieel begint de Panoramaroute eigenlijk bij Graskop, maar de beste plaats om te starten is iets zuidelijker in Sabie, waar je meteen tussen de schitterende watervallen belandt.

• Net buiten het dorp zie je al de Sabie Falls zo’n 73 meter naar beneden storten.
• Even verderop vind je de Horseshoe Falls, met zijn perfecte hoefijzervorm, Lonecreek Falls met zijn 70 meter valhoogte tot in de varens en bossen en Bridal Veil Falls met zijn mystieke mistachtige waterwaaier.

Sabie Falls.

Eenmaal rijdend naar het noorden over de R532 kom je bij de fotogenieke, 56 meter hoge Mac Mac Falls, vernoemd naar de Schotse mijnwerkers die hun geluk beproefde in de gold rush van 1870. Hier kun je ook heerlijk zwemmen!

• Een stuk verder noordwaarts over dezelfde R532 volgt Zuid-Afrika’s hoogste waterval: de Lisbon Falls, genoemd naar de Portugese mijnwerkers die hier eveneens naar goud zochten. Deze waterval valt maar liefst 90 meter in een kloof neer.
• Heel vlakbij ligt ook de 80 meter hoge Berlin waterval, gevormd als een grote witte kaars, die in een diepe poel valt. De begroeiing maakt het idyllische plaatje compleet.

Het meest bijzondere aan al deze watervallen is dat ze nog relatief onbekend zijn en je het gevoel geven iets unieks gevonden te hebben. De ligging in het verre noordoosten van Zuid-Afrika zorgt ervoor dat hier van massatoerisme geen sprake is.

De Mac Mac Falls.

De Lisbon Falls.

De mooiste uitzichtpunten: God’s Window & meer

Langs de R534 – een bescheiden detour van de R532 vlak voor de Lisbon Falls – liggen de mooiste uitzichtpunten van de route. Bekendste van allemaal is God’s Window. Diverse wandelpaden leiden je naar uitzichtpunten die uitkijken op het oorspronkelijke tropische regenwoud met zicht tot aan de Blyde River Canyon, de Lowveld-vlakte en het Krugerpark.

Met een beetje mazzel kun je tot wel 70 km ver kijken. Wonder Uitsig (‘Wonder View’) ligt vlakbij en biedt een minstens zo spectaculair zicht met minder toeristen. Stop ook bij het viewpoint over de The Pinnacle Rock voor een foto van deze bijzondere spitse rots van 30 meter hoog.

De Blyde River Canyon en de 3 rondabels.

The Pinnacle Rock.

Blyde River canyon

Eenmaal terug op de R532 en noordwaarts vanaf de Lisbon Falls kom je steeds dichterbij de daadwerkelijke Blyde River Canyon, een van de absolute hoogtepunten van de route.

• De 26 kilometer lange Blyde River Canyon is tot wel 700 meter diep en mag beschouwd worden als de derde grootste kloof ter wereld, net na de Grand Canyon in Amerika en de Fish River Canyon in Namibië.
• Kijkend vanaf de eerste diverse uitzichtsplaatsen langs de weg zie je aan de overkant van het ravijn al de drie ronde bergtoppen die op de ronde hutten lijken, de zogenaamde Rondavels.
• Deze Drie Rondavels vormen samen een van de meest iconische fotokiekjes van Zuid-Afrika. Bij de Blyde River Canyon kun je ook fantastische hikes maken, waaronder het Leopard Trail.

Bourke’s Luck Potholes

30 kilometer noordwaarts van Graskop langs de Blyde River Canyon tref je de Bourkes Luck Potholes. Deze potholes, vernoemd naar de goudzoeker Tom Bourke, zijn ontstaan door eeuwenlang slijt- en slijpwerk van de rivieren Blyde en Treur. Het zachte gesteente liet zich door het kolkende water gestaag modelleren in grote diepe kloven met daarin diepe cilindrische gaten van wel een meter breed, de zogenaamde potholes. Qua fotografie schiet je hier, door de veranderende kleuren in een onwerkelijke omgeving, de mooiste plaatjes. Vlakbij de potholes liggen World’s End en Lowveld Lookout, twee van de mooiste uitkijkpunten boven de Blyde River Canyon.

De Bourkes Luck Potholes.

World’s End, Blyde River Canyon.

Echo grotten, Robber’s Pass & Pilgrims Rest

Als je vanaf Bourke’s Luck Potholes over de R36 weer naar beneden rijdt, kun je via Ohrigstad en Pilgrim’s Rest terug naar Graskop en/of Sabie. Onderweg kom je nog langs de Echo Grotten. In deze druipsteengrotten, die meer dan een kilometer de berg ingaan, bevindt zich onder meer een 40 meter hoge en 100 meter lange kamer. Je kunt hier elk uur een rondleiding volgen. De weg tussen Ohrigstad en Pilgrim’s Rest voert je daarna over de prachtige Robber’s Pass, die in de goudzoekersdagen berucht was om zijn vele bandieten en overvallen.

Robber’s Pass. Fotocredit: South African Tourism.

Pilgrims Rest zelf is een voormalig goudzoekersdorpje dat veranderd is in een levend museum. Het laat lokale winkels en hotels zien zoals ze ruim 100 jaar geleden dienst deden tijdens de goudzoekersdagen. Dik 20 minuten verder rijden en je bent weer in Graskop.

Hotel in Pilgrim’s Rest.

Overnachten aan de Panoramaroute – welke uitvalsbasis?

Er zijn grofweg drie logische uitvalsbasissen voor een bezoek aan de Panoramaroute. Allereerst het al genoemde Sabie (accommodatieoverzicht hier) en Graskop (accommodatieoverzicht hier), beide wat rustiger toeristenstadjes met enkele tientallen overnachtingsmogelijkheden en diverse restaurants en winkeltjes. Vanuit beide stadjes kun je ook gaan riviertuben, abseilen, vliegvissen en mountainbiken.

• Mooie verblijfplek in Sabie is de The Sabia Town House Guest Lodge (v.a. €62 per tweepersoonskamer).
• In Graskop is het charmante Laguna Lodge erg geliefd (v.a. €78).
• Tip: ga in Graskop sowieso ook Zuid-Afrikaanse pannenkoeken eten bij het legendarische Harrie’s Pancakes!

Andere optie is verblijven in het wat oostelijker gelegen Hazyview, dat tevens vlakbij een van de ingangen van het Krugerpark ligt. Hazyview ligt in een fraaie subtropische omgeving en biedt nog wat meer toeristische mogelijkheden, tourbureaus en accommodaties (overzicht hier) dan Sabie en Graskop. Onze tips:

• Bed & breakfast Ashbourne Hazyview (v.a. €100 per tweepersoonskamer).
• Blue Jay Lodge (v.a. €123), een oase van rust.

Beide accommodaties hebben een fijn zwembad en mooie tuinen. Er zijn ook reizigers die vliegen op Nelspruit en vanaf daar zowel de Panoramaroute rijden als het Krugerpark bezoeken. Kan prima, maar Nelspruit zelf is minder pittoresk.

LEES OOK: De 7 mooiste plekjes van Zuid-Afrika

Reizen naar de Panoramaroute – hoe kom je er?

Meest logisch is aanvliegen op Johannesburg en met eigen (gehuurd) vervoer verder richting Sabie, Graskop of Hazyview. Vluchten Amsterdam – Johannesburg zijn er al vanaf €460 retour.

Ter idee: van Johannesburg is het naar al deze plaatsjes minder dan 4,5 uur rijden. Je kunt ook een binnenlandse vlucht nemen naar Kruger Mpumalanga International Airport (vlakbij Nelspruit); vanaf hier ben je er nog veel sneller met huurauto. Huurauto’s regel je van tevoren o.a. via Sunny Cars. Liever een camper huren in Zuid-Afrika? Dan moet je hier bij TravelHome (onderdeel van ANWB) zijn! Complete flydrives naar Johannesburg zijn vaak voordelig hier bij TUI.

Georganiseerde Zuid-Afrika rondreizen die de Panoramaroute aandoen vind je onder meer hier bij Van Verre en Djoser; of bekijk de individuele flydrives van TUI. Je eigen rondreis Zuid-Afrika samenstellen? Bij Riksja Zuid-Afrika vind je verschillende bouwstenen.